Oyunlaştırma yaparken hedef kitlenin oyuncu tipleri analizini yapıyoruz.

Ercan Altuğ Yılmaz

Gamfed Turkiye Kurucusu, akademisyen, yazar

Varolan çözümler aslında bizim dışsal motivasyon dediğimiz ödül ve ceza sistemleri üzerine. Şu kadar harca şunu kazan ya da ödevini yap yıldız kazan gibi. Aslında oyunlarda ise bir aidiyetle sahip olunan bir içsel motivasyon vardır, parayla ve dışsallıkla ölçülemez çok daha değerlidir. Örnek vermek gerekirse bir seviyeye getirdiğiniz karakterinizi 200 liraya satmak gibi, ya da çocukların çok zor buldukları favori oyuncularının FIFA oyuncu kartını hiç bir paraya vermemeleri gibi. Bu içsel motivasyon yaratıcılık, gelişme, tamamlama gibi unsurlarla varolan bağlılığı artırıyor.

Öncelikle oyunlaştırma yaparken hedef kitlenin oyuncu tipleri dediğimiz analizini yapıyoruz. Herkes bir hediye çeki için motive olmaz,evet bir grup vardır ve sadece çekler,kuponlar ve nakit gibi motive olurlar ama geriye kalan sosyallik, yaratıcılık, eğitim ve gelişim, statü kazanma, takımla birlikte motive olma ve bağış yapma gibi değişik motivasyonları anlayarak oyun kurgusu ve ödüllerini buna göre yapıyoruz. Örnek vermek gerekirse bir kurumda kayıp eşya sürecini hayalet avcılarına çevirerek her kayıp eşya bulanı müzik çalarak rozetlerve ve giysilerle ödüllendirince çok dikkat çekmeyen ve gergin bir süreci keyifli hale getirip üstüne bir de daha hızlı ve çok eşya bulundurduk.

Gelecekte her çalışan deneyimi ve müşteri sadakat programı oyunlaştırılacak

Şuanda oyunlaştırma hazır platformlar ve şirketin kendi geliştirdiği çalışan platformlarına ekleniyor. En basitten bir puan sistemi ve toplanan yıldız puanların harcanacağı ödül kataloğu gibi. Gelecekte ise bence her çalışan deneyimi ve müşteri sadakat programı oyunlaştırılacak. Aynı havayollarındaki gibi herkes mil verir, kahve camiasında da starbucks gibi yıldız verilir tüm alışverişlerde bu standart olacak. Yapayzeka verilecek ödüllerin zamanı, kurgusu ve çeşitlendirilmesi konusunda oyunlaştırmayı kişiselleştirip daha çok bizi etkilemesini sağlayacak. Bu kişiye sen ekstra bir mil daha verme ama yan koltuğunu boş tutma hakkı ver gibi.

Oyunlaştırma,  şirket hedeflerini destekleyen bir iş modelidir.

Oyunlaştırmanın tasarlanması ve hayata geçirilmesi  sürecinde karşılaşılan birkaç sorun var. En başta oyunlaştırma oyun oynama sanılıyor. Çağrı merkezinde ve şirketlerde tabiki tetris ya da candy crash oynatmayacağız. Oyunlaştırma,  şirket hedeflerini destekleyen bir iş modelidir. Devamıda kısa dönem yapılır sanılıyor ve tek tip bir ödüllendirme gibi düşünülüyor. En iyi fikri giren kazanır, en çok yeni sezon satan kazanır gibi. Bunlar oyunlaştırma ile aynı duyguları kısa süreli tetiklese de enerji içeceği gibi kısa sürelidir. Oyunlaştırılmış uygulamalar fitbit ve duolingo gibi her gün her davranışla beslenen uzun vadeli tasarlanmalıdır.

Oyunlaştırma, insan merkezli bir iş modeli. bu aslında “bu çağrıyı biri karşılasın da kim olursa olsun” gibi fonksiyon bazlı fordist iş modellerinin yanına tamamlayıcı bir model olarak geliyor. Bu insan daha iyi nasıl çağrıyı karşılar, ya da sadece bu işi yapmasını değil iyi bir iş arkadaşı olması, fikirlerini paylaşması ve hatta hobilerini de getirmesini sağlamaya yarar. Bir çağrı merkezinde ilk oyunlaştırma projemizde ilk gün avatar seçmek ve herkes birbirinin avatarını güzellik yarışmasında oylamasını düşünmüştük. ACHT denilen beklenen çağrı artmıştı, o dönemki vardiya müdürünün sözünü hiç unutmam hayatımda gördüğüm en çok bekleyen müşteri olan ama en şirketime ait hissetiğim gündü diye. Tabiki sonraki dönemlerde bu bekleyen çağrı gibi metriklere de yansıyacak şekilde süreçlerde iyileştirmeler yapıldı ancak oyunlaştırma insan içindir insana yatırımdır kuruma katkısı uzun vadede ortaya çıkar.